Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK), Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda Cezayirli İmane Khelif ile İtalyan Angela Carini’nin arasındaki boks müsabakasının ardından başlayancinsiyet tartışmalarıyla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Her birey hiçbir ayrımcılığa uğramaksızın spor yapma hakkına sahiptir” denildi.
Kadınlar 66 kiloda Khelif ile karşılaşan Carini, 46’ncı saniyede müsabakadan çekilmiş, daha önce böylesine kuvvetli bir yumruk yemediğini belirterek hayatını korumaya çalıştığını söylemişti. Ancak Khelif’in trans birey olduğu, erkek vücuduna sahip olduğu gibi sosyal medyada ve kamuoyunda teyit edilmeden ortaya atılan iddialar Cezayirli sporucuyu hedef haline getirmişti.
Khelif’in Paris’te yarışmasına izin veren Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), kamuoyundaki tartışmalardan sonra sporcuya tanıdıkları katılım hakkının arkasında durdu. IOC Sözcüsü Mark Adams, Cuma günü yaptığı açıklamada Khelif’in “kadın olarak doğduğunu, kadın olarak nüfusa kaydedildiğini, hayatını kadın olarak yaşadığını, kadın olarak boks yaptığını” söyledi.
Uluslararası Boks Birliği’nin geçen yıl yaptığı cinsiyet uygunluğu testinde Khelif’e onay vermemesi tartışmaların temelini oluşturuyor.
TMOK’tan Uluslararası Boks Birliği’ne tepki
Benzer bir tartışma 28 yaşındaki Tayvanlı sporcu Lin Yu-Ting ile ilgili de yapılırken TMOK, Uluslararası Boks Birliği’ne tepki göstererek, “Bu iki sporcuya yönelik mevcut saldırı tamamen keyfi karara dayanmaktadır. Özellikle bu sporcuların yıllardır üst düzey yarışmalarda yarıştığı düşünüldüğünde bu karar doğru bir prosedür izlenmeden alınmıştır. Uygunluk kuralları devam eden yarışma sırasında değiştirilmemelidir ve herhangi bir kural değişikliği, uygun süreçleri izlemek ve bilimsel kanıtlara dayalı olmak zorundadır” açıklamasını yaptı.
Cezayirli boksör İmane KhelifFotoğraf: Ciro Fusco/ANSA/picture alliance
“İki sporcuyu hedef haline getiren keyfi kararlar”
Türkiye’nin de aynı sıklette sporcusu olduğunu hatırlatan TMOK, “Olimpiyat Oyunları Paris 2024’ün boks turnuvasına katılan tüm sporcular, Paris 2024 Boks Birimi (PBU) tarafından belirlenen yarışmanın uygunluk ve katılım yönetmeliklerine, ayrıca tüm geçerli tıbbi düzenlemelere uymaktadırlar. Daha önceki Olimpiyat boks yarışmalarında olduğu gibi, sporcuların cinsiyeti ve yaşı konusunda pasaportları esas alınmaktadır” ifadelerini kullandı.
Bu kuralların uygulandığı daha önceki uluslararası turnuvaların hatırlatıldığı TMOK’un açıklamasında, Paris 2024 Boks Birimi’nin, bu olimiyatlarda uygulanacak yönetmelikleri geliştirmek adına Tokyo 2020 boks kurallarını bir temel olarak kullandığı belirtilerek şöyle devam edildi:
“Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda yarışan iki kadın sporcu hakkında yanıltıcı bilgilerin yer aldığı raporlar gördük. Bu iki sporcu, Tokyo 2020 Olimpiyat Oyunları, Uluslararası Boks Birliği (IBA) Dünya Şampiyonaları ve IBA tarafından onaylanan turnuvalar dahil olmak üzere yıllardır kadınlar kategorisinde uluslararası boks yarışmalarında yarışmaktadır. Bu iki sporcu, IBA’nın ani ve keyfi bir kararının kurbanı olmuşlardır. 2023 IBA Dünya Şampiyonaları’nın sonuna doğru, herhangi bir uygun süreç yürütülmeksizin aniden diskalifiye edilmişlerdir.”
IBA’nın web sitesinde yer alan tutanaklara göre, bu karar başlangıçta yalnızca IBA Genel Sekreteri ve CEO’su tarafından alındığını belirten TMOK, IBA Yönetim Kurulu’nun sadece sonradan bunu onayladığını belirtti.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC) oyunlara katılan tüm sporcuların insan haklarını, Olimpik Antlaşma, IOC Etik Kuralları ve IOC İnsan Hakları Stratejik Çerçevesi uyarınca koruduğu belirtilen açıklada, iki sporcunun maruz kaldığı istismarın üzüntü yarattığı ifade edildi.
ANKA / GY,ET
